„Szukajcie a znajdziecie” (Szukam obrazów wśród niepokojów) – Danuta Mucha, 2009
wrzesień 8, 2009Danuta Mucha
Szukajcie a znajdziecie…
Z dużą satysfakcją oglądam nowy, pierwszy tom Almanachu Klubu Literackiego ZNP w Brzegu pt. Szukam obrazów wśród niepokojów. Czas jakby nie po temu, by zachwycać się poezją, gdy gonią codzienne zadania, a zegar nie nadąża wybijać godziny. A jednak pochylam się nad tym tomem, z uwagą wsłuchując się w poetyckie przesłanie redaktorki tomu p. Romany Więczaszek, utalentowanej brzeskiej poetki. Nie mała to zasługa też Małgorzaty Kościńskiej, o której wiem, że nie tylko zilustrowała tom, ale była jego współredaktorką. Tom na poły oryginalny, choć w spisie treści nacechowany jakby dydaktycznym akcentem. Ale to ukryty dydaktyzm, spieszę uspokoić niecierpliwego czytelnika, który w obawie przed moralizatorskim duchem poezji zastanawiałby się nad jego dalszą lekturą. Lektura to piękna i na wskroś udana artystycznie. Poczynając od tytułu, w którym niepokój, zaakcentowano fragmentem wiersza Wiolety Sandurskiej Strach. O niepokoju można długo. Zwłaszcza twórczym, który jest, moim skromnym zdaniem, jedynym gwarantem sukcesów artystycznych, w tym również literackich. Aż prosi się w tym miejscu o nawiązanie do debiutanckiego tomu wierszy Tadeusza Różewicza Niepokój. Almanach podzielony został jakby tematycznie na pory roku i wykraczające poza ich ramy utwory o Papieżu, Janie Pawle II. oraz o rodzimej ojczyźnie poetów czyli o Brzegu. Tom inkrustowany został pięknymi ilustracjami z wyjątkami wierszy Jana Kochanowskiego, począwszy od fragmentu bezpośrednio nawiązującego do pobytu Jana z Czarnolasu w Brzegu, a skończywszy na fragmentach zawierających nuty nie związane z miastem, ściśle natomiast nawiązujące do tytułów rozdziałów książki.
Nieśmiało czytam liryki o brzeskiej historii i kulturze, o zwyczajach i tradycji. Nie czuję się obco, bo choć w Brzegu nigdy dotąd nie byłam – czuję się zaproszona wierszem Romany Więczaszek zatytułowanym Zaproszenie na Wigilię, w którym czytam m.in.: Nie znam numeru telefonu, / więc piszę list do nieba./ Że pod choinką są prezenty,/biały obrus jest piękny,/ że dzisiaj nikt nie krzyczał,/a karp nie jest śnięty./ Zapraszam Cię,/ czeka białe nakrycie.//…/. To wystarczy, choć zbliża się Wielkanoc (w tym roku jakoś dziwnie szybko), choć może o wiośnie trzeba by myśleć, ale symbol tego zaproszenia wydaje się ponadczasowy. Nie jest to jedyny ponadczasowy i uniwersalny akcent tego tomu. O jego uniwersalizmie świadczą i inne wiersze. Choćby piękny liryk zdolnej brzeskiej poetki Wiolety Sandurskiej pt. Dziękczynienie, zawarty również w omawianym tomie, w którym czytamy następujące słowa: Dziękuję…/ Za życie które mi dałeś / Dziękuję…/ Za włosy rzucone na wietrze / Dziękuję…/ Za radość splecioną z marzeń/ Dziękuję…/ Za serce, które krzywdzić nie chce / Dziękuję…/ Za to co niepoukładane / Dziękuję…/ Za słowa do snu kołyszące / Dziękuję…/ Za ciszę w której mnie słuchałeś / Dziękuję…/ Za Ciebie…. Na dowód jego uniwersalizmu, ponadwymiarowości czasowej i kontynentalnej przytoczę niepublikowany wiersz współczesnego gwatemalskiego poety Renato Vasquez-Velasqueza (ur. 1958), który na użytek tej wypowiedzi przełożę z hiszpańskiego na język polski. Renato Vasquez-Velasquez napisał w nim: Mam Boga,/ któremu chciałbym podziękować./ Podziękować za ręce / które pozwalają mi przemierzać doliny twoich ud./ Podziekować za oczy/ które pozwalają widzieć piękno twego istnienia./ Podziękować za nogi,/ które pozwalają przyjść do ciebie./ Podziękować za słowa,/ które pozwalają wyrazić kim dla mnie jesteś. Wydawać by się mogło, że Polskę i Amerykę Środkową dzieli ogrom kilometrów, ale w odczuwaniu jest o wiele bliżej, a zbliżona filozoficzna problematyka i konwencja wierszy, napisanych prze dwu różnych poetów, nie znających nawzajem swych wierszy (stworzone one zostały w dwu różnych językach), świadczy o zbliżonym postrzeganiu świata przeżyć, o ich ponadczasowości i uniwersalizmie.
Almanach Klubu Literackiego ZNP w Brzegu pt. Szukam obrazów wśród niepokojów jest pierwszym, ale zapewne nie ostatnim, zbiorem utalentowanego brzeskiego środowiska poetyckiego, skupionego w Klubie Literackim ZNP, którego członkowie odznaczają się dobrym piórem i pasją literacką. Tom, który ma ważne miejsce na mojej półce, a cytowany wiersz Dziękczynienie p. W. Sandurskiej, jeśli autorka pozwoli, przełożę na język hiszpański i zabiorę ze sobą w tegoroczną podróż do Gwatemali, do której jestem zaproszona z cyklem spotkań autorskich i wykładów, jako przykład polskich utworów nacechowanych walorami artystycznymi i literackimi oraz jako autentyczny przejaw uniwersalizmu zbliżającego nie tylko miasta, ale i kontynenty, i ich narody. I choć w Brzegu nie byłam, to po lekturze Almanachu wiem, że W Brzegu nocą jest cicho/ słychać każdy powiew wiatru/ wiatr rozmawia z liśćmi magnolii / przekwitniętych jak zwykle /…/ (z wiersza „Cichy Brzeg” Anny Mrozowskiej) i że Zamek Piastów po odnowie, / Taki piękny jak w Krakowie. / Parki pięknie się zielenią, / I też cudne są jesienią (z wiersza Zdzisława Hermana Brzeg ), wiem też że znajdę tam niezwykłą poetycką wrażliwość Antoniego Bilońskiego, Krystyny Ostrowskiej, Jędrzeja Sadłonia czy Sary Migoń, której wiersz piszę do Ciebie / bo nie potrafię mówić zapamiętam na długo. Pozostaje tylko wędrować dalej po bogatych w mądrość i poetycką nutę lirykach tomu Szukam obrazów wśród niepokojów, do czego zachęcę czytelników Środkowej Polski i Gwatemali, kraju położonego w Ameryce Środkowej.
—
Szukam obrazów wśród niepokojów. Almanach Klubu Literackiego ZNP w Brzegu. Redakcja, kompozycja zbioru Romana Więczaszek. Współredakcja i opracowanie graficzne i ilustracje Małgorzata Kościńska, Brzeg 2007.
Danuta Mucha – pseud. literacki Adriana Asert. Urodziła się w Łodzi. Absolwentka filologii rosyjskiej Uniwersytetu Łódzkiego (obecnie doktor,adiunkt na Akademii Świętokrzyskiej –Piotrków Trybunalski). Poetka, tłumaczka, krytyk literacki. Twórca licznych tomów poezji oraz książek dla dzieci, m.in. Baśniowy świat w czterech porach roku (2002), Przysłowia, porzekadła i powiedzenia w opowiastkach (2003) Bajeczka do czytania jednym tchem przed snem (2004), O strumyku i żabkach (2004), W baśniowym świecie (2005).
Swoje prace publikowała w licznych periodykach. Jej dorobek to ponad 100 publikacji. Książki D. Muchy trafiły do różnych zakątków świata (Portugalia, Szwajcaria, USA, Anglia). Współpracuje z prestiżowymi czasopismami w Polsce Jest także autorką przekładów z języka rosyjskiego i hiszpańskiego oraz ponad czterdziestu recenzji literackich na antenie Polskiego Radia w Łodzi. Członek Związku Literatów Polskich.